EVSİAD: Ev sahiplerine Darbe!

Merkez Bankası’nın iktidara ilettiği birden fazla konutu olana ek vergi getirilsin önerisi ev sahiplerini isyan ettirdi. Ev Sahipleri Dayanışması (EVSİAD) bir basın açıklaması yaparak Merkez Bankası’nın bu önerisinin ev sahiplerine yapılacak bir darbe daha olduğunu belirtti.

Konut fiyatları ve kiralardaki artışın önlenmesi için iki yıl önce alınan yüzde 25 sınırlaması da enflasyon karşısında çözüm olmadı. Merkez Bankası tarafından açıklanan Konut Fiyat Endeksi’ne göre 2023te konut fiyatları yüzde 82,8 yükseldi. OECD’nin verilerine göre de Türkiye açık ara konut fiyatlarının en çok arttığı ülke oldu.

Merkez Bankası’nın geçen hafta duyurduğu Enflasyon Raporu’nda yer alan konut ve kiralardaki artışı engellemeye yönelik önerileri ev sahiplerini isyan ettirdi. Bu raporla bir darbeye daha maruz kaldıklarını belirten EVSİAD, https://twitter.com/evsiad X sosyal medya hesabından bir basın açıklaması yaparak Merkez Bankası’nı kendi işini yapmaya çağırdı. EVSİAD, basın açıklamasında ev sahipleri olarak düşünce ve beklentilerini sıraladı.

EVSİAD'IN BASIN AÇIKLAMASI

Ev Sahipleri Dayanışması ve Ev Sahipleri Birliği olarak Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) son enflasyon raporunda yer verdiği kendi üzerine vazife olmayan boş ev vergisi, birden fazla evi olana kademeli vergi tavsiyeleri gibi trajikomik tavsiyelere yönelik basın açıklamamızdır.

Türk Borçlar Kanunu 344. ve 347. Maddeler kira kanunu ile ilgili azami artış oranını ve süresini belirleyen en önemli iki maddedir. Kira artışını düzenleyen 344. Madde, 2019 başında özellikle Üretici Fiyat Endeksindeki beklenen yüksek artış öngörüsüyle, bir kararname ile o güne kadar geçerli olan sözleşme başlangıç tarihinden takip eden yıl sonuna kadar olan ÜFE yerine on iki aylık ortalama TÜFE olarak değiştirilmiştir. Aslında ÜFE oranı, inşaat maliyet endeksini belirleyen üretici unsuru olduğu için var olan konutların piyasa rayicini ve yerine koyma maliyetini en iyi belirleyen oranken kiracıların gelirlerinin TÜFE ile belirlendiği ve kira fiyatının 1 yıl geçerli olacak şekilde oluştuğu düşüncesiyle kanun yıldan yıla ÜFE yerine 12 aylık ortalama TÜFE olarak değiştirilmişti. (TBK 344)

Söz konusu değişiklik ev sahiplerine darbe vurmuş iken, geçtiğimiz 2 sene %25 sının ile uygulanan narh, ev sahipleri ÜFE ve TÜFE arasındaki makastan zaten zarar görmüşken ev sahiplerinin daha büyük maddi kayıplarına sebep olmuştur.

Ev sahipleri haklarını meşru zeminlerde aramaya çalışırken ve şimdilik sosyal medyada seslerini duyurmaya çalışırken Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) enflasyon raporu ile bir darbeye daha maruz kalmıştır.

TCMB'nin son 8 aydır uygulamakta olduğu politikanın resmi verilerle bile sonuçlarını aşikarken, kendi başarısızlıklarını ev sahipleri üzerinden kapatmaya çalışmalarını şaşkınlıkla ve üzüntüyle izlemekteyiz.

Finansal okur yazarlığı olmayan vatandaşlarımız için Mayıs 2023-Ocak 2024 döneminde politika faizi %430 artmış, %8,5'tan %45'e yükselmiş, kur da 20.70 seviyelerinden %47 oranında artış göstermiş, Ocak 2024 sonunda 30,35 seviyelerine, hatta basın açıklaması gününde 30,70 seviyelerine dayanmıştır.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın 8 aylık sürede uyguladığı politikayı link koptu, settings değişti, korelasyonu kopardılar diye açıklamak, üzerine de kendi üzerine vazife olmayan şekilde boş evlerden vergi alalım, birden fazla evi olana vergi salalım gibi trajikomik tavsiyeler yöneticilerinin kendi başarısızlıklarını örtmeye çalışmasından ibaret nafile bir çabadır. Bu yüzden, başarısızlıklarını ev sahipleri üzerinden gidermeye çalışmalarınını esefle kınıyoruz..

EV SAHİPLERİ OLARAK DÜŞÜCELERİMİZ VE BEKLENTİLERİMİZ NELERDİR?

TBK 347'deki kelime oyunları ile 10+2 yıl 12 yıl olarak belirlenen kira sözleşmesinin ev sahibi tarafından sona erdirilememe süresi acil olarak 3 yıla indirilmelidir. 3 yıla indirilemiyorsa bile ev sahibine iki opsiyon verilmelidir. 1. opsiyon 5. yıl sonunda tazminatsız fesih hakkı, 2. Opsiyon ise 3. yıl sonunda hızlı fesih hakkıdır. 3. yıl sonunda hızlı fesih hakkını kullanmak isteyen ev sahibi kiracının sadece yeni bir ev kiralaması durumunda, son ödenen bir aylık kira bedelini aşmamak üzere bir emlakçı komisyonu ve kanunda belirlenecek üst limiti belli olan taşınma tazminatımı ödeyebilir.
Bu değişiklikler geçmişe yönelik sözleşmeleri de kapsamalıdır.
Kanunun emrediciliği mahkemeye giderek değil gerekirse emniyet gücü ve İcra Hukuku ile sağlanmalıdır.
Tahliye davasını kazanmış olsa bile, kasıtlı olarak istinafa götürülen davalar acilen sonlandırılmalı, tahliye gibi basit bir konuda istinaf yolu kapalı olmalıdır.
Kendi evine taşınmak isteyen ev sahiplerinin davaları acilen istinaf yolu kapalı olmak üzere sonuçlandırılmalıdır.
Ve en önemlisi tüm bu değişiklikler sürdürülebilir olması için anayasal güvenceye alınmalıdır.
ÜFE olmaz, TÜFE verelim, o da yetmez %25 verelim, yetmez bir daha %25 verelim, olmaz vergi salalım, olmaz tapuyu da kiracıya verelim düşüncelerine sahip siyasetçilere, çanak tutan medyaya, ekonomist, finansçı, gazetecilere YETEER diyoruz.
Ev sahipleri yerli milli sermayeyi temsil eden yatırımcılardır. Ev sahipleri ev almaz ise, müteahhit fiyatları ucuzlatır algısı doğru değildir. Ev üretimi durur. Mevcut evler daha pahalı hale gelir.
Konut kredisiyle yatırımlık ev alınmaz. Alınsa bile payı ortalamalarda %20'yi zaten
geçmez.
Eviniz çok değerlendi algısı doğru değildir. Nakite döndürülmeyen veya genel kabul görmüş 20 yıllık sürede amorti edilemeyen kira geliri değer değildir.
Ülkemizde her şeyin fiyatı serbestçe belirlenirken, Malta vatandaşı, Miami'de, Londra'da evi olan patronlar ve iş insanları (tüccardan dönme sanayiciler) Porsche araba ile kendi ülkesinde kasıtla kirada otururken, ev satın almazken, emlakçılar Londra, Dubai'yi yabancı sevdalısı bu güruha pazarlarken yerli milli ev sahibine yapılan muamele doğru değildir. Manhattan sevdalıları pekâlâ Manhattan'a gidebilir.
Kira ile gelir arasında link yoktur, aym 'settings' de yer almazlar. Kaldı ki mala gelince ENAG enflasyonu, maaşa gelince TUIK/2 yapan sözde tüccardan dönme sanayicilerin yaptığı, daha doğrusu yapmadığı maaş artışlarını fonlamak ev sahibinin görevi de değildir. Ev sahibi barınma hakkı sağlayıcısı da değildir.
TCMB yöneticilerine görev tanımında yer almayan konulardan uzak durmalarını hatırlatıyoruz. Kendi başarısızlıklarınızı ev sahipleri üzerinden örtemeye son verin.