SEKTÖRE ADALET GETİRECEK!
Duman İnşaat
Altın Emlak Global Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, yaptığı açıklamada İmar Planı Değişikliğine Dair Değer Artış Payı Uygulama Yönetmeliği ile şehirlerin plansız büyümesinin ve keyfi imar değişikliklerinin önüne geçileceğini söyledi.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından hazırlanan “İmar Planı Değişikliğine Dair Değer Artış Payı Uygulama Yönetmeliği”, 22 Kasım 2025’te Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelik, imar planı değişiklikleri sonucunda taşınmazların değerinde meydana gelen artışın bir kısmının kamuya aktarılmasını öngörüyor.
Yeni düzenleme, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu kapsamındaki bazı sorunlu alanlara da çözüm getiriyor. Buna göre; özel mülkiyette olup geçmişte okul, resmi kurum, sağlık tesisi gibi kamu hizmet alanı olarak planlanmış ancak kamulaştırılmadığı için yıllarca atıl kalan taşınmazlar için yeni bir yol açıldı.
Eğer ilgili kamu kurumları artık bu alanlara ihtiyaç duymuyorsa ve ilgili idare de uygun görürse, bu taşınmazlar için imar planı değişikliği yapılabilecek. Böylece hem mülkiyet üzerindeki kısıtlama kalkacak hem de mülk sahiplerinin yaşadığı mağduriyetlerin giderilmesi hedeflenecek.
Altın Emlak Global Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, düzenlemenin şehircilik açısından önemli bir adım olduğunu belirterek şunları söyledi: “Bu yönetmelikle şehirlerin plansız büyümesi ve keyfi imar değişiklikleri sınırlandırılacak.
Şehircilik ilkeleri güçlenirken, kamu yararı esas alınarak adil ve dengeli bir kaynak paylaşımı sağlanacak. İmar planı değişikliklerinden doğan değer artışları artık çok daha net ve öngörülebilir bir çerçeveye kavuşmuş olacak. ”Özelmacıklı, Değer Artış Payı kapsamına girecek plan değişikliklerinin sınırlarının da çizildiğini vurguladı:
-Yalnızca belli metrekare kriterlerini sağlayan değişiklikler,
-Parsel bazında konut kullanımı hariç, fonksiyon değişikliği içeren plan tadilatları bu kapsama girecek.
İmar Kanunu’nun 18. maddesi kapsamındaki “arazilerin arsaya dönüştürülmesi” işlemlerinin bu düzenlemenin dışında olduğunun altını çizen Özelmacıklı, yönetmeliğin sadece vatandaşın talebiyle yapılan plan değişikliklerinde uygulanacağını, kamu tarafından resen yapılan imar değişikliklerinde ise geçerli olmayacağını belirtti.
Yönetmelik ile, vatandaşın talebi üzerine yapılan bir imar planı değişikliği sonucunda taşınmazın değerinde oluşan artışın % 90’ının kamuya aktarılması hükme bağlandı.
Bu süreçte:
-Taşınmazın değerlemesi için iki ayrı lisanslı değerleme kuruluşu tarafından rapor hazırlanması zorunlu olacak.
-Nihai değer ve ödenecek tutar, Kıymet Takdir Komisyonu tarafından kesinleştirilecek.
-Kentsel dönüşüm alanları, kamuya ait taşınmazlar ve vakıf mülkiyetleri ise bu uygulamadan istisna tutulacak.
Özelmacıklı, ödeme mekanizmasına ilişkin şu bilgileri paylaştı:
-Değer artış payının peşin ödenmesi halinde %10 indirim sağlanacak.
-Taksitli ödemeyi tercih edenler için 4 taksitle ödeme imkânı tanınacak.
-Ancak ödeme tamamen bitene kadar taşınmaz üzerinde devir, satış ve ruhsat işlemleri yapılamayacak. Bu kısıtlama, tapu kaydına şerh olarak işlenecek.
MÜLKİYET KISITLARI VE DAVA RİSKLERİ AZALACAK
Özelmacıklı, özellikle kamulaştırılamayan ama yıllardır kamu alanı şerhi nedeniyle atıl kalan taşınmazlar için getirilen plan değişikliği imkânının önemine dikkat çekerek şunları ekledi:
“Bu düzenleme ile mülkiyet üzerindeki uzun süreli kısıtlamaların kaldırılması, vatandaş mağduriyetlerinin önlenmesi hedefleniyor. Kamu ile mülk sahibi arasındaki uyuşmazlıklar, mahkemeye taşınmadan idari süreçte çözülebilecek. Böylece hem sistem daha öngörülebilir ve şeffaf hale gelecek hem de gayrimenkul sektörü açısından daha güvenli bir yapı ortaya çıkacak.”
Yeni yönetmeliğin, imar planı değişikliklerinden kaynaklanan rantın önemli bir bölümünü kamuya yönlendirirken, keyfi değişiklikleri frenleyip, planlama disiplinini güçlendirmesi bekleniyor.
